درمانهای غیر استروژنی برای علائم یائسگی
در طول سالهایی که تولید مثل به صورت طبیعی انجام میشود، تخمدانها استروژن و پروژسترون تولید میکنند. استروژن برای دورههای قاعدگی طبیعی و باروری مهم است و باعث تقویت استخوانها می شود.
سطح استروژن و پروژسترون در زمان یائسگی (زمانی که دورههای ماهانه متوقف می شود) کاهش می یابد. این همان چیزی است که باعث علائمی مانند گرگرفتگی میشود.
هورمون درمانی یائسگی (MHT) اصطلاحی است که برای توصیف دو هورمون (استروژن و پروژسترون) که اغلب به عنوان درمانی برای تسکین علائم یائسگی تجویز می شوند، استفاده می شود.
برای افرادی که رحم آنها برداشته شده است (یعنی هیسترکتومی شده اند)، استروژن به تنهایی میتواند تجویز شود. برای دیگران، هم استروژن و هم پروژسترون داده میشود. کارشناسان پروژسترون طبیعی را توصیه میکنند. اما اشکال مصنوعی نیز آن موجود است.
استروژن موثرترین درمان موجود برای تسکین علائم آزاردهنده یائسگی است. با این حال، برخی از افراد نمیتوانند استروژن مصرف کنند. به عنوان مثال، کسانی که سرطان سینه دارند.
خوشبختانه برای درمان علائم یائسگی، جایگزینهایی برای هورمون درمانی وجود دارد. اگرچه ممکن است آنها به اندازه استروژن موثر نباشند، اما مقداری تسکین میدهند.
در این مقاله از داروچی به معرفی جایگزینهای MHT یا جایگزینهای استروژن میپردازیم.
تعریف گرگرفتگی
فهرست مطالب
گر گرفتی چیست؟
گرگرفتگی یک احساس گرمای شدید و ناگهانی است که در نواحی مثل صورت، گردن و سینه به وجود میآید. و موجب قرمز شدن پوست این نواحی میشود.
گرگرفتگی باعث تعریق شدید شده و میتوان گفت جزو علائم اولیه شروع یاسگی میباشد.
کنترل گرگرفتگی
درمانهای بدون استروژن برای گرگرفتگی در بسیاری از افراد موثر است. اما هیچ کدام به اندازه استفاده از استروژن کار آمد نیست. اما این درمانها بهتر از عدم درمان هستند. برخی از افراد فقط گرگرفتگی خفیف دارند و نیازی به درمان ندارند.
اما بهترین راههای درمان برای این افراد ، موارد زیر است :
تاثیر داروهای ضد افسردگی برای بهبود علائم یائسگی
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی به عنوان اولین درمان برای گرگرفتگی در افرادی که نمی توانند استروژن مصرف کنند توصیه میشود.
SSRI ها
مهارکنندههای انتخابی گیرنده سروتونین (SSRIs) دسته ای از داروهای ضد افسردگی هستند که بیشتر برای درمان گرگرفتگی استفاده می شوند.
شکلی از پاروکستین یک SSRI است و تنها درمان غیر هورمونی است که به طور خاص برای گرگرفتگی در ایالات متحده تایید شده است. این دارو سالهاست که برای درمان افسردگی استفاده میشود، اما میتوان آن را با دوز کمتر برای گرگرفتگی مصرف کرد.
اگرچه برای این استفاده تأیید نشده است، سایر SSRI ها مانند سیتالوپرام (نام تجار Celexa) و اسیتالوپرام (نام تجاری Lexapro ) گرگرفتگی را به درجاتی مشابه که در مورد پاروکستین مشاهده می شود تسکین میدهند.
افراد مبتلا به سرطان سینه که دارویی به نام تاموکسیفن مصرف می کنند، نباید پاروکستین مصرف کنند، زیرا می تواند با تاموکسیفن تداخل داشته باشد.
سایر داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی مشابه SSRI ها مانند ونلافاکسین (نام تجاریEffexor) دسوونلافاکسین (نام تجاری: Pristiq) نیز گرگرفتگی را کاهش می دهند، اما ممکن است عوارض جانبی بیشتری نسبت به SSRI ها داشته باشند.
فلوکستین و سرترالین به خوبی سایر داروهای ضد افسردگی ذکر شده کار نمی کنند.
گاباپنتین
باپنتین (نام تجاری نمونه Neurontin ) دارویی است که برای درمان تشنج ساخته شده. این دارو گرگرفتگی دوران یاسگی را در برخی افراد تسکین میدهد. ممکن است به عنوان یک دوز واحد قبل از خواب (اگر گرگرفتگی در شب آزاردهندهتر باشد) یا در طول روز نیز مصرف شود.
اکسی بوتینین
اکسی بوتینین دارویی است که معمولاً برای درمان مثانه بیش فعال و بی اختیاری ادرار استفاده میشود. این ماده نیز برای درمان گرگرفتگی موثر است. اما آزرده ترین عوارض آن خشکی دهان است.
پروژسترون
هورمون ضد بارداری پروژسترون تزریقی مدروکسی پروژسترون استات (نام تجاری Depo-Provera) به کاهش گرگرفتگی و همچنین استروژن کمک می کند. با این حال، به دلیل عوارض جانبی مانند خونریزی نامنظم واژن، آکنه، سردرد و افسردگی معمولاً استفاده نمی شود.
تاثیر داروهای گیاهی برای بهبود علائم یائسگی
استروژنهای مشتق شده از گیاه (استروژنهای گیاهی)
استروژنهای مشتق شده از گیاه به عنوان جایگزینی «طبیعی» یا «ایمنتر» برای هورمونها برای تسکین علائم یائسگی به بازار عرضه شدهاند.
فیتواستروژنها در بسیاری از غذاها از جمله سویا، نخود، عدس، بذر کتان، عدس، غلات، میوه ها، سبزیجات و شبدر قرمز یافت میشوند. مکملهای حاوی ایزوفلاون که نوعی فیتواستروژن است را می توان از فروشگاههای مواد غذایی بهداشتی خریداری کرد.
با این حال، مشخص نیست که آیا فیتواستروژنها به کاهش گرگرفتگی یا تعریق شبانه کمک می کنند. اکثر مطالعات فایده ای را گزارش نکرده اند. علاوه بر این، برخی از فیتواستروژن ها ممکن است مانند استروژن در برخی از بافتهای بدن عمل کنند. بسیاری از کارشناسان پیشنهاد می کنند که افرادی که سابقه سرطان سینه دارند از مصرف فیتواستروژن اجتناب کنند.
درمانهای گیاهی
تعدادی از درمانهای گیاهی به عنوان یک درمان "طبیعی" برای گرگرفتگی معرفی شدهاند. بسیاری از مردم از کوهوش سیاه برای گرگرفتگی استفاده می کنند، اما آزمایشات بالینی نشان داده اند که این ماده موثرتر از دارونما نیست.
نگرانیهایی وجود دارد که کوهوش سیاه میتواند بافت سینه مانند استروژن را تحریک کند و خطر عود را در افرادی که سرطان سینه داشتهاند افزایش دهد. با این حال، هیچ مدرک قانع کننده ای مبنی بر مضر بودن آن، حتی در افراد مبتلا به سرطان سینه، وجود ندارد.
با این حال، برخی از کارشناسان پیشنهاد میکنند که افراد مبتلا به سرطان سینه تا زمانی که این موضوع به طور گستردهتر مورد مطالعه قرار نگیرد، از کوهوش سیاه اجتناب کنند. درمانهای گیاهی برای گرگرفتگی یا سایر علائم یائسگی توصیه نمی شود.
درمان ذهن و بدن و سایر درمانها
مدیریت استرس، آرامش، تنفس عمیق و یوگا ممکن است برای برخی افراد مفید باشد، اما نتایج مطالعه متناقض بوده است. با این حال، این رویکردها به احتمال زیاد مضر نیستند و ممکن است مزایای دیگری داشته باشند.
روشهای دیگری مانند هیپنوتیزم، انسداد گانگلیونهای ستارهای (بیحس کردن عصب گردن با تزریق) و طب سوزنی نیز برای کاهش گرگرفتگی ثابت نشدهاند، اگرچه برخی از افراد آنها را مفید میدانند (احتمالاً به دلیل اثر دارونما)
درمان خشکی واژن
استروژن واژن با دوز پایین یک درمان بسیار موثر برای خشکی واژن یا درد در هنگام مقاربت به دلیل یائسگی است. این درمانی است که میتوان آن را برای سالها پس از یائسگی ادامه داد، زیرا فقط مقادیر حداقلی وارد جریان خون میشود. بر این اساس تصور نمی شود استروژن با دوز پایین خطر ابتلا به سرطان سینه، حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. این، همراه با سایر گزینههای درمانی برای خشکی واژن، در مقاله ای جداگانه با جزئیات بیشتر مورد بحث قرار گرفته است.
برای شناخت روشهای درمانی خشکی واژن از طریق لینک زیر به مقاله درمان خشکی واژن مراجعه کنید.
به مقاله خشکی واژن مراجعه کنید.)