ترشحات واژن در زنان بالغ
ترشحات واژن اصطلاحی برای مایع یا مخاطی است که از واژن خارج می‌شود. ترشحات واژن یک نگرانی رایج در میان زنان است و بسیاری از زنان را به مراجعه به پزشک خود سوق می‌دهد.
اما باید به این نکته دقت کرد که بخشی از ترشحات واژن طبیعی است، مگر اینکه با خارش، سوزش یا سایر علائم آزاردهنده رخ دهد. اکثر متخصصان معاینه را برای تعیین علت توصیه می‌کنند. زیرا علل مختلف می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند.
این مقاله به بررسی علائم ترشحات طبیعی و غیر طبیعی واژن، از جمله شایع ترین علل ترشحات غیر طبیعی می‌پردازد.
آناتومی دستگاه تناسلی بدن زنان
قبل از بحث در مورد ترشحات واژن، داشتن یک درک اساسی از آناتومی‌تولید مثل زنان مهم است.
ترشحات واژینال معمولاً تا زمانی که از واژن خارج نمی‌شوند، قابل توجه نیستند، که همان مسیر عبور از رحم به خارج از بدن است. در انتهای بالایی (داخل) واژن دهانه رحم قرار دارد، در حالی که انتهای پایینی (خارج) به فرج و لابیا منتهی می‌شود.
آیا ترشحات واژینال من طبیعی است؟
چگونه تشخیص دهیم ترشحات واژن طبیعی است؟
ترشحات واژن توسط سلول‌های پوست واژن و دهانه رحم تحت تاثیر هورمون زنانه استروژن ایجاد می‌شود. زنانی که در دوران یائسگی هستند معمولاً به دلیل سطوح پایین استروژن، ترشحات واژن کمتری دارند.
در زنانی که پیش از یائسگی هستند، داشتن تقریباً نصف تا یک قاشق چایخوری (2 تا 5 میلی لیتر) ترشحات سفید یا شفاف، غلیظ، مخاط مانند و عمدتاً بدون بو در روز طبیعی است.
با این حال، مقدار و قوام ترشحات از یک زن به زن دیگر متفاوت است. مقدار آن نیز می‌تواند در زمان های مختلف در طول چرخه قاعدگی متفاوت باشد. ممکن است در زمان‌های خاصی مانند دوران بارداری، با استفاده از قرص‌های ضدبارداری/پچ/حلقه واژینال، نزدیک تخمک‌گذاری و در هفته قبل از دوره قاعدگی بیشتر قابل توجه باشد.
به طور معمول، ترشحات حاوی سلول‌های پوست واژن، باکتری ها ، مخاط و مایع تولید شده توسط واژن و دهانه رحم است.
ترشحات معمولی اغلب بوی خفیفی دارند و ممکن است باعث تحریک خفیف فرج شوند. این ترشحات به محافظت از واژن و مجاری ادراری در برابر عفونت ها کمک می‌کند و باعث روان سازی بافت های واژن می‌شود.
چه زمانی ترشحات واژن غیر طبیعی است؟
ترشحات واژن شایع و طبیعی است. با این حال، ترشحات واژن با علائم و نشانه های زیر طبیعی نیست و باید توسط یک پزشک ارزیابی شود:
- خارش فرج، دهانه واژن یا لابیا
- قرمزی، سوزش، درد یا تورم پوست فرج
- ترشحات کف آلود یا زرد مایل به سبز
- بوی بد
- ترشحات خونی واژینال
- درد هنگام مقاربت یا ادرار
- درد شکم یا لگن
علل ترشحات غیر طبیعی واژن
شایع ترین علل ترشحات واژن عبارتند از:
- عفونت واژن (عفونت قارچی یا باکتریایی، تریکوموناس)
- واکنش بدن به جسم خارجی (مانند تامپون یا کاندوم فراموش شده) یا ماده (مانند اسپرم کش، صابون)
- تغییراتی که پس از یائسگی رخ می‌دهد می‌تواند باعث خشکی واژن به خصوص در حین رابطه جنسی و همچنین ترشح آبکی واژن یا علائم دیگر شود.
چه زمانی با وجود ترشحات واژن باید معاینه شوم؟
معمولاً بدون معاینه نمی‌توان فهمید که ترشحات واژن طبیعی است یا خیر. معاینه فیزیکی و آزمایش نمونه واژینال به دست آمده دقیق ترین راه برای تعیین علت ترشحات غیر طبیعی واژن است.
قبل از معاینه، درمان را در خانه شروع نکنید زیرا خوددرمانی می‌تواند تشخیص دقیق را دشوارتر کند.
قبل از معاینه، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است سوالاتی از جمله سوالات زیر را بپرسد:
- آیا در ناحیه کمر، شکم یا لگن درد دارید؟
- آیا شریک جنسی جدیدی دارید؟
- آخرین قاعدگی شما چه زمانی بوده است؟
- آیا دارویی (نسخه ای، گیاهی، بدون نسخه) مصرف می‌کنید؟
- آیا اخیرا از پد، تامپون، دوش، محصولات بهداشتی زنانه یا روان کننده استفاده کرده اید؟
در طول معاینه، پزشک کل ناحیه تناسلی خارجی را بررسی می‌کند و یک معاینه داخلی انجام می‌دهد. او نمونه‌ای از ترشحات را برای آزمایش عفونت می‌گیرد. اندازه گیری pH یا اسیدیته ترشحات برای پزشک مفید است. واژینوز باکتریایی و تریکومونیازیس باعث می‌شود PH بالاتر از حد طبیعی باشد.
درمان ترشحات واژینال
در برخی موارد، بر اساس معاینه و آزمایش‌های سریع آزمایشگاهی، تشخیص و شروع فوری درمان امکان‌پذیر است.
در موارد دیگر، پزشک ممکن است به تأخیر انداختن درمان تا زمانی که نتایج آزمایشات دیگر در دسترس باشد را توصیه کند. و باید این را در نظر بگیرید که همه علائم واژن به دلیل عفونت نیست.
اگر پزشک درمان علائم واژن را توصیه کرد، مطمئن شوید که متوجه شده اید نتایج آزمایش شما چه چیزی را نشان می‌دهد و چه نوع عفونتی دارید.
شرکای جنسی زنان مبتلا به عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک یا تریکوموناس نیاز به ارزیابی و درمان دارند. برای سایر عفونت ها، مانند واژینوز مخمری یا باکتریایی، شریک جنسی نیازی به درمان ندارد.
در صورت نیاز به درمان، تا پایان درمان باید از رابطه جنسی خودداری کنید.
آیا می‌توانم در صورت داشتن ترشحات واژن خودم را درمان کنم؟
بسیاری از زنان ترجیح می‌دهند از مراجعه به پزشک خود اجتناب کنند. با این حال، خوددرمانی می‌تواند تشخیص صحیح را به تأخیر بیندازد، هزینه بر باشد یا حتی باعث بدتر شدن علائم شود.
در بیشتر موارد، قبل از استفاده از هر گونه درمانی، باید معاینه فیزیکی انجام شود. به ویژه، برای خلاص شدن از ترشحات، نباید دوش بگیرید، زیرا اگر به دلیل عفونت باشد، دوش گرفتن ترشحات را بدتر می‌کند.
به زنانی که اغلب به عفونت‌های باکتریایی یا قارچی مبتلا می‌شوند، توصیه می‌شود از یک درمان پیشگیرانه استفاده کنند.
موارد بهداشتی برای سالم ماندن
ترشحات غیرطبیعی واژن ممکن است در زنانی که عادات خاصی را انجام می‌دهند، مانند کسانی که از موارد زیر استفاده می‌کنند، بیشتر ایجاد شود:
- دوش
- جوراب شلواری هر روز
- اسپری، پودر یا شستشوی "بهداشت زنانه".
- حمام های حباب دار یا سایر محصولات حمام معطر
- لباس‌های مصنوعی تنگ یا محدود (مانند جوراب شلواری، لباس زیر مصنوعی)
اقدامات سالم تر برای جلوگیری از ترشحات واژن
برای شستن اندام تناسلی از آب یا پاک کننده بدون صابون بدون بو استفاده کنید، از آب گرم (نه داغ) و دست (نه دستمال شستشو) استفاده کنید.
از دوش گرفتن یا استفاده از محصولات بهداشتی زنانه خودداری کنید. اگر بو یا ترشح آزاردهنده است، به پزشک مراجعه کنید.
از حمام داغ با محصولات معطر خودداری کنید. آب گرم ساده ترجیح داده می‌شود.
لباس زیر نخی بپوشید؛ از شلوارهای شلواری و لباس زیر لایکرا اجتناب کنید.
اندام تناسلی را با آب بشویید و/یا بعد از توالت خشک کنید. از استفاده از دستمال مرطوب کودک یا دستمال توالت معطر خودداری کنید.
جمع بندی
وجود ترشحات واژن در زنان ، امری طبیعی بوده و می‌تواند برای هر زنی اتفاق بیوفتد. اما باید این را در نظر گرفت که میزان و نوع ترشحات باید کنترل شود تا از طبیعی بودن آن اطمینان حاصل کرد.
به همین خاطر در صورت داشتن ترشحات غیر طبیعی همراه با مواردی که در این مقاله گفته شد ، بهتر است سریعا به پزشک و یا متخصص زنان مراجعه کنید.
در این مقاله ، کارشناس داروچی سعی کرده تا انواع ترشحات طبیعی و غیر طبیعی واژن را معرفی ، بررسی و راه‌های درمانی آن را ارائه دهد. تا بتوان احتمال بروز خطر را سریعا متوجه شد.