عفونت‌های مخمری واژن (که واژینیت مخمری یا کاندیدیازیس واژینال نیز نامیده می‌‌شود) یک مشکل رایج در زنان است. شایع ترین علائم آن خارشو سوزش فرج و اطراف دهانه واژن است.
عفونت‌های قارچی واژن معمولاً به صورت دوره‌‌ای می‌‌دهند، اما میتوانند مکرراً عود کنند و ممکن است علائم مزمن مداوم ایجاد کنند.
عفونت‌های قارچی عمدتاً در زنانی که قاعدگی دارند (پریود ماهیانه) اتفاق می‌‌افتد. آنها در زنان یائسه که از هورمون درمانی حاوی استروژن استفاده نمی‌کنند کمتر دیده می‌‌شود. و در دخترانی که هنوز قاعدگی را شروع نکرده‌اند نادر است.
علائم عفونت قارچی واژن
فهرست مطالب
شایع ترین علائم عفونت قارچی عبارتند از:
- خارش یا تحریک فرج و اطراف دهانه واژن
- درد همراه با ادرار.
- درد یا تحریک ولوار.
- درد با مقاربت.
- قرمزی و متورم شدن بافت فرج و واژن.
- برخی از زنان ترشحات غیر طبیعی واژن ندارند.برخی دیگر دارای ترشحات واژینال توده‌ای سفید (مانند کشک) یا آبکی هستند.
علائم عفونت قارچی شبیه به تعدادی از شرایط دیگر است، از جمله واژینوز باکتریایی (عفونت باکتریایی واژن)، تریکومونیازیس (عفونت مقاربتی)، و درماتیت (پوست تحریک شده اغلب نمی‌توان فهمید که خارش ناشی از مخمر است یا دلایل دیگر.)
علت عفونت قارچی واژن
قارچی که باعث عفونت‌های مخمری می‌‌شود (به نام کاندیدا) در دستگاه گوارش و گاهی اوقات در واژن زندگی می‌‌کند.به طور معمول، قارچ‌ها هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند.با این حال، زمانی که تغییراتی در محیط دستگاه گوارش و واژن ایجاد شود (که میتواند در اثر داروها، آسیب یا استرس سیستم ایمنی ایجاد شود)، این عوامل میتوانند بیش از حد رشد کنند و علائمی‌را که در بالا توضیح داده شد ایجاد کنند.
عوامل ایجاد کننده خطر عفونت قارچی واژن
در بیشتر زنان، هیچ مشکل اساسی سلامتی که منجر به عفونت قارچی شود، وجود ندارد.چندین عامل خطر وجود دارد که ممکن است شانس ابتلا به عفونت را افزایش دهد، از جمله موارد زیر:
آنتی بیوتیک‌ها
بیشتر آنتی بیوتیک‌ها طیف وسیعی از باکتری‌ها را از بین می‌‌برند، از جمله باکتری‌هایی که به طور معمول در واژن زندگی می‌‌کنند. این باکتری‌ها از واژن در برابر رشد بیش از حد مخمر محافظت می‌‌کنند. برخی از زنان در هنگام مصرف آنتی بیوتیک مستعد ابتلا به عفونت‌های قارچی هستند.
داروهای ضد بارداری هورمونی (به عنوان مثال، قرص‌های ضد بارداری، چسب و حلقه واژینال)
خطر ابتلا به عفونت‌های قارچی ممکن است در زنانی که از روش‌های کنترل بارداری حاوی هورمون استروژن استفاده می‌‌کنند، بیشتر باشد.
وسایل پیشگیری از بارداری
اسفنج‌های واژینال، دیافراگم و دستگاه‌های داخل رحمی(IUD) ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌های قارچی را افزایش دهند. اسپرم کش‌ها معمولا باعث عفونت قارچی نمی‌شوند، اگرچه میتوانند باعث تحریک واژن یا فرج در برخی از زنان شوند.
سیستم ایمنی ضعیف
عفونت‌های قارچی در افرادی که به دلیل HIV یا استفاده از برخی داروها (استروئیدها، شیمی‌درمانی، داروهای پس از پیوند عضو) سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شایع تر است.
بارداری
ترشحات واژن در دوران بارداری بیشتر محسوس می‌‌شود، اگرچه عفونت قارچی همیشه علت آن نیست.
دیابت
زنان مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های قارچی هستند، به خصوص اگر قند خون به خوبی کنترل نشود.
فعالیت جنسی
عفونت‌های مخمری واژن یک عفونت مقاربتی نیست.آنها میتوانند در زنانی رخ دهند که هرگز از نظر جنسی فعال نبوده‌اند، اما در زنانی که از نظر جنسی فعال هستند شایع تر است.
تشخیص عفونت قارچی واژن توسط پزشک
برای تشخیص عفونت قارچی، پزشک یا پرستار واژن شما را معاینه می‌‌کند. همچنین ممکن است نمونه‌ای از ترشحات واژن را برای بررسی در آزمایشگاه در زیر میکروسکوپ بردارند.
تا زمانی که پزشک یا پرستار تأیید نکرده باشد که شما عفونت قارچی دارید، درمان را در خانه شروع نکنید.
خود تشخیصی قارچ و عفونت واژن
زنان مبتلا به خارش واژن یا ترشحات واژن اغلب تصور می‌‌کنند که علائم آنها ناشی از عفونت قارچی است و سعی می‌‌کنند خودشان با استفاده از داروهای بدون نسخه آن را درمان کنند.
این حال، در یک مطالعه، تنها 11 درصد از زنان به طور دقیق عفونت خود را تشخیص دادند.زنان مبتلا به عفونت قارچی قبلی فقط کمی‌دقیق تر بودند (35 درصد درست).
مشکلات خود تشخیصی و خود درمانی:
- هدر دادن پول (در درمان بدون نسخه).
- اتلاف وقت؛ تا زمانی که از درمان مناسب استفاده نکنید، احساس بهتری نخواهید داشت.
- میتواند باعث خارش و تحریک بیشتر شما شود.
به این دلایل، مهم است که قبل از شروع درمان، به پزشک یا پرستار خود مراجعه کنید تا تأیید کنید که واقعاً عفونت قارچی دارید یا خیر.
درمان عفونت قارچی واژن
درمان ممکن است شامل قرصی باشد که از طریق دهان مصرف می‌‌کنید یا یک درمان واژینال.
درمان واژن
درمان عفونت قارچی واژن اغلب شامل کرم یا قرص واژینال است. کرم یا قرص را قبل از خواب با اپلیکاتور داخل واژن بمالید. درمان‌های نسخه‌ای و بدون نسخه وجود دارد. بنابراین از پزشک یا پرستار خود بپرسید که کدام را باید استفاده کنید.درمان‌های یک، سه و هفت روزه به یک اندازه موثر هستند.طول درمان بستگی به شدت عفونت شما دارد.
درمان خوراکی
یک قرص تجویزی به نام فلوکونازول (نام تجاری نمونه Diflucan) گزینه دیگری برای درمان عفونت‌های قارچی است.بیشتر زنان تنها به یک دوز نیاز دارند، اگرچه زنان مبتلا به عفونت‌های پیچیده‌تر (مانند کسانی که مشکلات پزشکی زمینه‌ای، عفونت‌های قارچی مکرر، یا علائم و نشانه‌های شدید دارند) ممکن است 72 ساعت (سه روز) پس از اولین دوز به دوز دوم نیاز داشته باشند.
عوارض جانبی فلوکونازول خفیف و نادر است، اما ممکن است شامل ناراحتی معده، سردرد و بثورات پوستی باشد. فلوکونازول با تعدادی از داروها تداخل دارد.اگر نگرانی دارید از پزشک، پرستار یا داروساز خود بپرسید.فلوکونازول در دوران بارداری به دلیل خطر بالقوه آسیب به جنین در حال رشد توصیه نمی‌شود.
چه زمانی عفونت قارچی بهبود میابد؟
بیشتر عفونت‌های قارچی در عرض چند روز پس از شروع درمان از بین می‌‌روند.با این حال، حتی پس از از بین رفتن عفونت، ممکن است همچنان احساس خارش و تحریک داشته باشید.اگر در عرض چند روز پس از اتمام درمان بهبود نیافتید، برای مشاوره با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید.
عفونت‌های قارچی مکرر واژن
بین 5 تا 8 درصد از زنان عفونت‌های قارچی مکرر دارند که که معمولا چهار بار و یا بیشتر در سال به آن دچار میشوند.
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه خوردن ماست یا سایر محصولات “پروبیوتیک” حاوی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس زنده یا استفاده از این محصولات در واژن، در زنان مبتلا به عفونت‌های قارچی مکرر واژن مفید باشد وجود ندارد.
تشخیص عفونت قارچی مکرر
همانند عفونت‌های مخمری اولیه، تشخیص صحیح عفونت‌های قارچی عودکننده مهم است. خانمی‌که دارای علائم و نشانه‌های مکرر سوزش یا خارش واژن یا فرج است، باید توسط پزشک ویزیت شود تا اطمینان حاصل شود که این علائم به جای سایر مشکلات رایج (مانند سایر عفونت‌های واژن، واکنش یا حساسیت آلرژیک، اگزما، ناشی از مخمر) هستند.
مانند عفونت‌های اولیه، خود تشخیصی به اندازه کافی دقیق نیست که بتوان درمان را توصیه کرد.
بیشتر عفونت‌های قارچی واژن توسط قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس ایجاد می‌‌شود. عفونت‌های مداوم یا مکرر ممکن است به دلیل عفونت با یکی از گونه‌های کمتر رایج کاندیدا مانند کاندیدا گلابراتا یا کاندیدا کروسی باشد.
در زنانی که علائم مکرر یا مداوم دارند، همیشه باید برای تایید تشخیص و شناسایی این گونه‌های کمتر رایج، در صورت وجود، کشت واژینال انجام شود، زیرا از داروهای مختلفی برای درمان این عفونت‌ها استفاده می‌‌شود.این شامل آزمایش نمونه ای از ترشحات واژن در آزمایشگاه است.
درمان عفونت مکرر واژن
به زنانی که علائم پایدار دارند، معمولا دوره طولانی‌تری از درمان عفونت داده می‌‌شود.این ممکن است شامل چندین دوز فلوکونازول باشد که با فاصله چند روز از هم مصرف میشوند.و به دنبال آن دوزهای هفتگی برای شش ماه آینده یا بیشتر مصرف شود.
در حالی که برنامه‌های درمانی طولانی‌مدت ممکن است از عفونت‌های قارچی مکرر واژن جلوگیری کند، علائم همچنان ممکن است با توقف درمان عود کنند.
درمان شریک جنسی
عفونت قارچی واژن یک عفونت مقاربتی نیست، اگرچه ممکن است عفونت به ندرت از یک شریک به شریک دیگر منتقل شود.متخصصان درمان شریک جنسی را توصیه نمی‌کنند.
جلوگیری از عفونت قارچی در زنان
حملات پراکنده کاندیدیاز ولوواژینال معمولاً بدون یک عامل تشدید کننده قابل شناسایی رخ می‌‌دهد. با این وجود، تعدادی از عوامل مستعد ابتلا به عفونت علامتی هستند:
دیابت شیرین
زنان مبتلا به دیابت که کنترل گلیسمی (قند خون) ضعیفی دارند، نسبت به زنانی که قند خونشان نرمال است، بیشتر مستعد ابتلا به کاندیدیاز ولوواژینال هستند. حفظ کنترل قند خون خوب میتواند به جلوگیری از عفونت واژن کمک کند.
آنتی بیوتیک‌ها
یک چهارم تا یک سوم زنان مستعد ابتلا به کاندیدیاز ولوواژینال در طول یا بعد از مصرف آنتی بیوتیک‌های وسیع الطیف هستند. این داروها فلور باکتریایی نرمال را مهار می‌‌کنند که باعث رشد پاتوژن‌های بالقوه مانند کاندیدا می‌‌شود.
در زنان مستعد ابتلا به عفونت‌های مخمری علامت دار با آنتی بیوتیک درمانی، یک دوز فلوکونازول خوراکی در شروع و پایان درمان آنتی بیوتیکی ممکن است از ولوواژینیت پس از آنتی بیوتیک جلوگیری کند.
افزایش سطح استروژن
به نظر می‌‌رسد کاندیدیازیس ولوواژینال بیشتر در شرایط افزایش سطح استروژن، مانند استفاده از قرص‌های ضد بارداری خوراکی (به ویژه زمانی که دوز استروژن بالا است)، بارداری، و استروژن درمانی، از جمله استروژن درمانی موضعی یا داخل واژینال توسط زنان یائسه رخ می‌‌دهد.
سرکوب سیستم ایمنی
عفونت‌های کاندیدا بیشتر افرادی هستند که سیستم ایمنی آنها ضعیف‌تر از حد طبیعی است، مانند کسانی که کورتیکواستروئید مصرف می‌‌کنند یا عفونت HIV دارند.
وسایل پیشگیری از بارداری
اسفنج‌های واژینال، دیافراگم‌ها و دستگاه‌های داخل رحمی(IUD) با کاندیدیاز ولوواژینال همراه بوده‌اند، اما به طور مداوم وجود ندارد.اسپرم کش‌ها با عفونت کاندیدا مرتبط نیستند.
شواهد خوبی وجود ندارد که ارتباط بین کاندیدیاز ولوواژینال و عادات بهداشتی یا پوشیدن لباس‌های تنگ یا مصنوعی را نشان دهد.
جمع بندی
همان طور که گفته شد ، عفونت قارچی واژن یک مشکل شایع در زنان است.
خارش شایع ترین علامت عفونت قارچی واژن است.زنان همچنین ممکن است درد همراه با ادرار، درد یا سوزش، درد هنگام مقاربت یا قرمزی و متورم شدن فرج و بافت‌های واژن را مشاهده کنند. ترشحات واژن اغلب کم است یا اصلاً وجود ندارد.در صورت وجود، ترشح معمولاً سفید و کلوخه (مانند کشک) یا رقیق و آبکی است.
علائم عفونت قارچی مشابه تعدادی از شرایط دیگر است. معاینه فیزیکی و آزمایشات آزمایشگاهی برای تعیین علت علائم مورد نیاز است.
چندین عامل خطر وجود دارد که ممکن است شانس ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهد، از جمله استفاده از آنتی بیوتیک‌ها، پیشگیری از بارداری، دیابت، بارداری و ضعف سیستم ایمنی (به دلیل شیمی‌درمانی، HIV یا برخی داروها).
برای تشخیص عفونت قارچی واژن، یک پزشک معاینه‌ای انجام می‌‌دهد. معاینه فیزیکی به تنهایی، حتی زمانی که توسط پزشک انجام شود، برای تشخیص مطمئن عفونت قارچی کافی نیست و باید با معاینه می‌کروسکوپی یا سایر آزمایشات آزمایشگاهی ترشحات واژن همراه باشد. مهم است که در زمانی که علائم آزاردهنده هستند و قبل از شروع هر درمانی دیده شوند و آزمایش شوند.
قبل از معاینه و آزمایش، درمان عفونت قارچی را شروع نکنید.
درمان عفونت قارچی واژن ممکن است شامل کرم یا قرص واژینال یا قرصی باشد که از طریق دهان مصرف شود.